Το βαρύ αποτύπωμα των ιχθυοκαλλιεργειών

Καλησπέρα σας

Από την Ομοσπονδία Οικολογικών Οργανώσεων Κορινθιακού Κόλπου " Η Αλκυών" το ακόλουθο δημοσίευμα για το βαρύ αποτύπωμα των ιχθυοκαλλιεργειών.

Φιλικά το ΔΣ

 

Το βαρύ αποτύπωμα των ιχθυοκαλλιεργειών

 

Ομοσπονδία Οικολογικών Οργανώσεων Κορινθιακού Κόλπου " Η Αλκυών"

 

Οι εντατικές ιχθυοκαλλιέργειες στην Ελλάδα απολαμβάνουν έναν υψηλό βαθμό «ασυλίας» ως κερδοφόρα οικονομική δραστηριότητα «με εξαγωγικό προσανατολισμό», που παράλληλα κάνει προσιτά για ευρεία κατανάλωση ψάρια που θεωρούνταν "πολυτελείας". Ωστόσο, αυτές οι επιδόσεις επιτυγχάνονται επειδή οι ιχθυοκαλλιέργειες απλά δεν πληρώνουν το τεράστιο κόστος που έχουν εις βάρος της οικολογικής ισορροπίας του πλανήτη.

Α. ΟΙ ΥΔΑΤΟΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΕΣ ΔΕ ΣΩΖΟΥΝ ΤΑ ΑΓΡΙΑ ΨΑΡΙΑ, ΑΝΤΙΘΕΤΑ ΕΠΙΤΑΧΥΝΟΥΝ ΤΗΝ ΕΞΑΦΑΝΙΣΗ ΤΟΥΣ

Κάποιοι νομίζουν ότι τρώγοντας ψάρια από κλωβούς γλιτώνουν τη ζωή άγριων ψαριών που θα αλιεύονταν στη θέση τους - συμβαίνει ακριβώς το αντίθετο.

Όλα τα δημοφιλή "πρώτα" ψάρια που εκτρέφουμε (τσιπούρα, λαβράκι, «φαγκρί», σολομός κ.λπ.) είναι σαρκοφάγα. Στη φύση βρίσκονται ψηλά στην τροφική πυραμίδα και, άρα, είναι σχετικά ολιγάριθμα. Για να τα «καλλιεργούμε» σε αφθονία χρησιμοποιούμε ιχθυοτροφές που φτιάχνονται χρησιμοποιώντας μεγάλες ποσότητες από άγρια ψάρια. Για κάθε κιλό ψαριού από κλωβούς, έχουν αλιευθεί τουλάχιστον διπλάσια και συνήθως τετραπλάσια κιλά άγριων ψαριών.

Σχεδόν το ένα πέμπτο των ψαριών που αλιεύονται αυτή τη στιγμή στη φύση γίνονται ιχθυοτροφές. Αυτή η παράνοια στερεύει τους ωκεανούς. Τεράστιοι στόλοι αλιευτικών – ιδίως στις Νότιες Θάλασσες- αλιεύουν εκατομμύρια τόνους από μικρά ψάρια και κριλ για να γίνουν ψαροτροφή.

Β. ΡΥΠΑΝΣΗ ΚΑΙ ΧΗΜΙΚΑ ΧΩΡΙΣ ΕΛΕΓΧΟ

Θα φανταζόμασταν μια κτηνοτροφική μονάδα που παράγει 1.000 τόνους κρέατος το χρόνο στη στεριά, χωρίς βιολογικό καθαρισμό; Χωρίς έλεγχο για τα χημικά και αντιβιοτικά που απορρίπτει στο περιβάλλον; Κι όμως, στις ιχθυοκαλλιέργειες χιλιάδες τόνοι περιττωμάτων ψαριών και υπολειμμάτων ψαροτροφών καταλήγουν απευθείας στη φύση. Όσο κι αν τα θαλάσσια ρεύματα διαχέουν τη ρύπανση και οι φυσικοί αποικοδομητές «δουλεύουν στο φουλ», η συνεχής αύξηση της παραγωγής φέρνει πολλές περιοχές στα όρια. Συνεχώς πληθαίνουν οι περιπτώσεις μη αντιστρεπτού ευτροφισμού, έλλειψης οξυγόνου και διαταραχής των οικολογικών συνθηκών (ανάπτυξη αλγών, ασθενειών κ.λπ.).

Βέβαια, οι υδατοκαλλιέργειες πληρώνουν πρώτες το κόστος της ρύπανσης με μαζικούς θανάτους ψαριών (όπως στον Αμβρακικό και πρόσφατα στα νησιά Λοφότεν στη Νορβηγία). Πρόκειται για τυπικό παράδειγμα ανάπτυξης «ιμπεριαλιστικού» τύπου: αυξανόμενη ληστρική εκμετάλλευση και κερδοφορία και, όταν έρθει η κατάρρευση, πηγαίνουμε αλλού. Μόνο που, πλέον, τα όρια στενεύουν για όλους.

Το ίδιο ισχύει και με την χημική ρύπανση από τα πολλά φάρμακα (όπως αντιβιοτικά, αναλγητικά), των οποίων η χρήση είναι απαραίτητη αφού χιλιάδες ψάρια συνωστίζονται σε πολύ μικρό χώρο. Φορμόλη και άλλες ουσίες επίσης χρησιμοποιούνται για την απαλλαγή των ψαριών από παράσιτα πριν την κατανάλωση. Όλα αυτά χρησιμοποιούνται σε μεγάλες ποσότητες από τις μονάδες και όλα διαχέονται άμεσα στο φυσικό περιβάλλον.

Φυσικά, πολλά "χημικά" χρησιμοποιούνται (νόμιμα!) και στην στεριανή κτηνοτροφία, όπως και σε κάθε βιομηχανική παραγωγή τροφής. Ωστόσο, μόνο οι ιχθυοκαλλιέργειες απολαμβάνουν το απαράδεκτο προνόμιο της ανεξέλεγκτης απόρριψης οργανικών και χημικών υπολειμμάτων στο φυσικό περιβάλλον – κάτι αδιανόητο στην στεριά

Γ. "ΠΑΡΑΠΛΕΥΡΕΣ ΑΠΩΛΕΙΕΣ"

Εκτός από τους κλωβούς που βλέπουμε στην θάλασσα, η λειτουργία κάθε μονάδας υδατοκαλλιεργειών προϋποθέτει και τα λεγόμενα «Συνοδά Έργα». Νέα λιμάνια (μικρά αλλά και μεγαλύτερα σε Περιοχές Οργανωμένης Ανάπτυξης Υδατοκαλλιεργειών - ΠΟΑΥ), νέες προβλήτες, νέες αποθήκες, νέοι δρόμοι πρόσβασης, συσκευαστήρια, ψυγεία, ιχθυογεννητικοί σταθμοί και πολλά άλλα συνοδεύουν από την μεριά της στεριάς την ανάπτυξη των ιχθυοκαλλιεργειών στη θάλασσα ως απαραίτητα για να προχωρήσουν οι «επενδύσεις». Όλα αυτά αλλάζουν εντελώς τη φυσιογνωμία των γειτονικών ακτών, ωστόσο οι επιπτώσεις τους σχεδόν πάντα παραβλέπονται.

Επίσης παραβλέπονται σοβαρά «παράπλευρα» προβλήματα που συνδέονται με τη λειτουργία μονάδων ιχθυοκαλλιεργειών εντός ευαίσθητων οικοσυστημάτων και προστατευόμενων περιοχών. Εκεί, οι μονάδες βρίσκονται μέσα στον βιότοπο θηρευτών, που είναι φυσικό να προσελκύονται από τα ψάρια που βρίσκονται σε αφθονία μέσα στους κλωβούς. Τα προβλήματα που προκύπτουν είναι η άμεση καταδίωξη προστατευόμενων ψαροφάγων ειδών (φώκιες, ερωδιοί, πελεκάνοι), η όχληση και εκδίωξη αυτών των ειδών από περιοχές στις οποίες αναζητούν τροφή, η θανάτωση πουλιών που παγιδεύονται στα δίχτυα που σκεπάζουν τους κλωβούς (οι μπλεγμένοι νεκροί ερωδιοί σε αυτά τα δίχτυα είναι συνηθισμένο θέαμα) αλλά και η έμμεση όχληση από τη λειτουργία των εγκαταστάσεων (εντατική κίνηση σκαφών, θόρυβοι, φωτισμός κ.λπ.).

Επίσης σημαντική είναι η διατάραξη των φυσικών πληθυσμών ψαριών από τις μεγάλες ποσότητες υπολειμμάτων τροφής που πέφτουν κάτω από τους κλωβούς. Σε όλες τις προστατευόμενες περιοχές απαγορεύεται το τάισμα των άγριων ζώων, όχι μόνο για λόγους ρύπανσης, αλλά και επειδή διαταράσσει την λειτουργία των οικοσυστημάτων (π.χ. αλλάζει την συμπεριφορά των άγριων ειδών, ευνοεί επιλεκτικά κάποια από αυτά εις βάρος των άλλων, δημιουργεί εξαρτήσεις και αφύσικες συγκεντρώσεις κ.λπ.). Σε κανένα Εθνικό Πάρκο στη στεριά δεν θα επιτρεπόταν να ταΐζει κάποιος χιλιάδες ζώα, και μάλιστα με τεχνητή τροφή.

Τέλος, σημαντικότατη είναι και η γενετική αλλοίωση των φυσικών πληθυσμών από τα (γενετικά διαφορετικά από τους άγριους συγγενείς τους και σε κάποιες περιπτώσεις γενετικά τροποποιημένα) ψάρια που δραπετεύουν (κάτι που φαίνεται ήδη να επηρεάζει τους άγριους πληθυσμούς της τσιπούρας), ενώ δεν ελέγχεται η εισαγωγή ξενικών ειδών, των οποίων η διασπορά στη φύση είναι επικίνδυνη. Ωστόσο, σχεδόν καμία Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ακόμη και σε Εθνικά Πάρκα) δεν ασχολείται με όλες αυτές τις σοβαρές επιπτώσεις των ιχθυοκαλλιεργειών.

Για να γίνουν πραγματικά βιώσιμες οι θαλάσσιες υδατοκαλλιέργειες χρειάζεται να γίνουν πολλά, με κυριότερα την αναθεώρηση του προχειρότατου Χωροταξικού Σχεδίου για τις Υδατοκαλλιέργειες (το οποίο καταρτίστηκε βιαστικά, κυρίως για να προστατέψει νομικά τις μονάδες από προσφυγές) και την εξασφάλιση αξιόπιστων μετρήσεων ποιότητας του θαλάσσιου περιβάλλοντος γύρω από αυτές.

Πριν από όλα, όμως, πρέπει να δούμε τις ιχθυοκαλλιέργειες ως αυτό που είναι: Δεν είναι αθώος «πρωτογενής τομέας» ούτε ευφυείς επενδύσεις που αξιοποιούν "τον πλούτο της θάλασσάς μας".

Είναι βαριές βιομηχανικές εκτροφές που δεν πληρώνουν τις σοβαρές επιπτώσεις τους στον πλανήτη.

ΔΤ της Πανελλήνιας Συντονιστικής Επιτροπής Φορέων Περιοχών με Υδατοκαλλιέργειες στην οποία συμμετέχει ο Σύλλογός μας

 

Καλησπέρα σας

Σας κοινοποιούμε το ΔΤ της Πανελλήνιας Συντονιστικής Επιτροπής Φορέων Περιοχών με Υδατοκαλλιέργειες στην οποία συμμετέχει ο Σύλλογός μας

Το ΔΣ

Πανελλήνια Συντονιστική Επιτροπή 18.10.2021

Φορέων Περιοχών με Υδατοκαλλιέργειες

ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ

Καμία παράταση στην διαδικασία ίδρυσης ιχθυο-βιομηχανικών ζωνών

- Κάλεσμα προς τους βουλευτές της χώρας

Όπως είναι γνωστό, με το «Ειδικό Χωροταξικό Πλαίσιο των Υδατοκαλλιεργειών», το οποίο εγκρίθηκε με Κ.Υ.Α. στις 4.11.2011, νομιμοποιήθηκε η παράνομη χωροθέτηση όλων των υφιστάμενων έως τότε ιχθυοτροφείων στην χώρα μας, και προβλέφθηκε ότι στις ίδιες περιοχές θα έπρεπε εντός 5 ετών να δημιουργηθούν Περιοχές Οργανωμένης Ανάπτυξης Υδατοκαλλιεργειών (Π.Ο.Α.Υ.), δηλαδή τεράστιες θαλάσσιες και χερσαίες βιομηχανικές ζώνες εντατικής παραγωγής που θα διοικούνται από τις εταιρίες ιχθυοκαλλιέργειας. Στις 30.12.2015 η παραπάνω προθεσμία παρατάθηκε κατά 3 έτη με Π.Ν.Π., ενώ με το Ν.4638/2019 (ά.14) παρατάθηκε για 2 ακόμα έτη, δηλαδή έως τις 4.11.2021.

Είναι επίσης γνωστό ότι το «Χωροταξικό» συντάχθηκε με επιμέλεια των ίδιων των εταιριών ιχθυοκαλλιέργειας και προσφέρθηκε ως δωρεά στο Υπουργείο Περιβάλλοντος, το οποίο το θεσμοθέτησε χωρίς προηγουμένως να έχει θεσμοθετήσει Γενικό Χωροταξικό Πλαίσιο για τον θαλάσσιο χώρο, παραβιάζοντας έτσι τους στοιχειώδεις κανόνες της λογικής και της χωροταξίας, αλλά και τις υποχρεώσεις της χώρας προς την Ε.Ε. Επιπλέον, σε πλήρη αντιδιαστολή με τον προνομιακό ρόλο των εταιριών του κλάδου, ο σχετικός σχεδιασμός καθορίστηκε και υλοποιείται εν κρυπτώ από την Τοπική Αυτοδιοίκηση, η σύμφωνη γνώμη της οποίας δεν είναι αναγκαία ούτε για την αδειοδότηση των Π.Ο.Α.Υ., ούτε για την αδειοδότηση επί μέρους μονάδων ιχθυοκαλλιέργειας. Σημειώνεται ότι οι εταιρίες ιχθυοκαλλιέργειας, παρά τα εκατοντάδες εκατομμύρια ευρωπαϊκής χρηματοδότησης που έχουν λάβει διαχρονικά, επιβάρυναν κατά την περίοδο των Μνημονίων το τραπεζικό σύστημα με χρέη της τάξης του 1δις και σήμερα ελέγχονται στην πλειοψηφία τους από μόλις δύο πολυεθνικά fund.

Αντιδρώντας στην αδιανόητη αυτή κατάσταση, παράκτιοι Δήμοι, Σύλλογοι και άλλοι φορείς, σύστησαν το 2011 την «Πανελλήνια Συντονιστική Επιτροπή Φορέων Περιοχών με Υδατοκαλλιέργειες», απαιτώντας την αναστολή κάθε διαδικασίας αδειοδότησης Π.Ο.Α.Υ. μέχρι: 1) να θεσμοθετηθεί Γενικό Χωροταξικό Πλαίσιο για την θάλασσα και 2) να προβλεφθεί ως αναγκαία η σύμφωνη γνώμη της Τ.Α. σε κάθε διαδικασία αδειοδότησης. Αυτές τις κατευθύνσεις ορίζει άλλωστε η περιβόητη «Έκθεση Πισσαρίδη», ενώ σε αυτό ακριβώς το πνεύμα ήταν και οι πρόσφατες δηλώσεις του Πρωθυπουργού Κυρ. Μητσοτάκη στην ομιλία του στο συνέδριο της Διεθνούς Ένωσης για την Διατήρηση της Φύσης στην Μασσαλία. (βλ. https://primeminister.gr/2021/09/03/27339)

Παρ’ όλα αυτά, τα αιτήματα της Επιτροπής παραμένουν ανικανοποίητα και η Κυβέρνηση σήμερα είναι έτοιμη να εγκρίνει μια ακόμα παράταση της προθεσμίας ίδρυσης των Π.Ο.Α.Υ., δίνοντας νέο «φιλί ζωής» στις εταιρίες του κλάδου που επί 10 χρόνια δεν έχουν καταφέρει να ανταποκριθούν στις περιβαλλοντικές και αδειοδοτικές προϋποθέσεις που οι ίδιες έχουν ορίσει. Μπροστά στο φάσμα αυτό, η διάσωση ή η καταστροφή των περιοχών μας εξαρτάται απόλυτα από τους βουλευτές της σημερινής Βουλής, η αρνητική ψήφος των οποίων σε μια τέτοια διάταξη αποτελεί την μοναδική θεσμική πράξη που έχουν αρμοδιότητα να κάνουν για να μπλοκάρουν την καταστροφή των περιοχών μας και την μοναδική στιγμή στην κοινοβουλευτική τους καριέρα που θα αποκαλυφθεί η πραγματική τους στάση στην συγκεκριμένη υπόθεση.

Από την μεριά μας, ως εκπρόσωποι των περιοχών που κάνουν αγώνα ζωής ή θανάτου για την αποτροπή της βιομηχανοποίησής τους, δηλώνουμε ότι τυχόν έγκριση τέτοιας διάταξης θα συνιστά την πλέον εχθρική πράξη προς τους Δήμους μας και τους κατοίκους τους η οποία θα διαχωρίσει τους εχθρούς από τους φίλους.

Για περισσότερες πληροφορίες:

https://www.syntonistikiepitropi.gr/index.html

Η συνάντησή μας με τον Πρόεδρο του ΟΣΜΑΕΣ

Καλησπέρα σας

Σας ενημερώνουμε ότι την Παρασκευή 8-10-2021 πραγματοποιήθηκε η συνάντησή μας με τον Πρόεδρο του ΟΣΜΑΕΣ στην οποία παρευρέθηκαν επίσης ο Πρόεδρος, ο Αντιπρόεδρος, ο Γεν. Γραμματέας και τα μέλη του Δ.Σ. και Εξελεγκτικής Επιτροπής Νανά Κακαβούλη και Χρήστο Καραΐσκος.

Η συνάντηση είχε διάρκεια 2.30 ώρες και έγινε σε άριστο κλίμα.

Από τον Πρόεδρο έγινε αναλυτική παρουσίαση όλων των ενεργειών που έχουν γίνει ως τώρα όπως και αυτές που θα ακολουθήσουν στην κατεύθυνση της πλήρους αποτύπωσης του ιδιοκτησιακού καθεστώτος του Συνεταιρισμού , ώστε να μπορεί να ακολουθήσει και η μεταβίβασή του στον Δήμο.

Από τα εκτεθέντα διαπιστώθηκε ότι πρόκειται για εξαιρετικά χρονοβόρες διαδικασίες οι οποίες επιβάλλουν επειγόντως παράταση της θητείας του Δ. Σ του ΟΣΜΑΕΣ αν είναι δυνατό και για περισσότερα έτη.

Αποφασίστηκε λοιπόν ο Σύλλογος να κινηθεί επειγόντως προς αυτή την κατεύθυνση και να ζητηθεί άμεσα συνάντηση αρχικά με τον υφυπουργό ΕΘΑ ώστε να κινηθούν οι διαδικασίες.

Όσο αφορά στο θέμα της μεταβίβασης του Συνεταιρισμού με μια Νομοθετική Ρύθμιση αυτό φαίνεται να είναι εξαιρετικά δύσκολο διότι εκτιμήθηκε ότι μάλλον θα χρειαστεί πρώτα ξεκαθάρισμα του ιδιοκτησιακού καθεστώτος του συνεταιρισμού.

Σίγουρα θα χρειαστεί να συζητήσουμε πάλι αυτό το θέμα για να δούμε με ποιόν τρόπο μπορεί να τεθεί στις συναντήσεις που προγραμματίζουμε έτσι ώστε να έχουμε αποτέλεσμα χωρίς να εμπλέξει σε άλλου είδους πιέσεις το Δ.Σ του ΟΣΜΑΕΣ.

Για τα υπόλοιπα θέματα όπως η ασφαλτόστρωση των οδοστρωμάτων όπου υπάρχει πρόβλημα από την συντήρηση του δικτύου και διάφορα άλλα συμφώνησε να τα τακτοποιήσει στο μέτρο του δυνατού.

Επίσης μας ανακοινώθηκε και μια ευχάριστη είδηση ότι ο Πρόεδρος πέρασε από το Δ.Σ μια μείωση των λογαριασμών του νερού για το Γ’ τρίμηνο 2021(Ιούλιος-Αύγουστος –Σεπτέμβριος) κατά 30% περίπου ,όπως και ότι θα καταβάλει προσπάθεια ανάλογα με τα έσοδα για μια γενικότερη μείωση της τιμολόγησης του νερού.

Για νεώτερα θα σας ενημερώσουμε πάλι.

Φιλικά το ΔΣ