Sunday, October 19, 2025

Η περιβαλλοντική βλάβη που θα προκαλέσουν οι προτεινόμενες τερατώδεις επεκτάσεις των ιχθυοκαλλιεργειών στις Ποσειδωνίες του Οπούντιου Κόλπου

Σχετ. α) Χάρτης European Atlas of the seas

 
Σχετ. β) Χάρτης Ποσειδωνιών από AKTAIA

Καλησπέρα σας
Συνεχίζουμε την ενημέρωσή σας με την επιστολή μας στο ΥΠΕΝ για την περιβαλλοντική βλάβη που θα προκαλέσουν οι προτεινόμενες τερατώδεις επεκτάσεις των ιχθυοκαλλιεργειών στις Ποσειδωνίες του Οπούντιου Κόλπου (Κόλπος ΟΣΜΑΕΣ-Θεολόγου-Τραγάνας-Αταλάντης-Λιβανατών)
Θυμίζουμε πως η ευρύτερη περιοχή του Κόλπου έχει δύο σπουδαία οικολογικά συστήματα, τους Υγροβιότοπους των Νήσων Αταλάντης και τις Ποσειδωνίες καθώς και ένα σημαντικότατο αρχαιολογικό χώρο, της αρχαίας πόλης των Αλών και έχουμε χρέος να τα προστατεύσουμε και να τα αναδείξουμε!
Φιλικά το ΔΣ
=======================================
ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΘΕΟΛΟΓΟΣ 13-10-2025
ΤΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ Αρ.Πρωτ. 2014
ΑΓΙΟΥ ΙΩΑΝΝΗ ΘΕΟΛΟΓΟΥ-ΟΣΜΑΕΣ
ΔΗΜΟΥ ΛΟΚΡΩΝ
Email syllogostheologou@gmail.com
Μέλος του SOS Ευβοϊκός
Μέλος του Πανελλήνιου Δικτύου ΑΚΤΑΙΑ
για την Προστασία του Θαλάσσιου Περιβάλλοντος
από τις Βιομηχανικές Υδατοκαλλιέργειες

Προς: 1) ΥΠΕΝ Γενικό Δντή Περιβαλλοντικής Πολιτικής
κύριο Δημόπουλο
2) ΥΠΕΝ Γενική Δνση Χωρικού Σχεδιασμού
3) ΥΠΕΝ Δνση Περιβαλλοντικής Αδειοδότησης
4) Δήμο Λοκρών υπόψη κ. Δημάρχου και
δημοτικών συμβούλων
5) Περιφ. Στ. Ελλάδας υπόψη κ.Περιφερειάρχη
και περιφερειακών συμβούλων
Θέμα: Κριτική της ΣΜΠΕ για την ΠΟΑΥ Αταλάντης Λάρυμνας και την περιβαλλοντική βλάβη που θα προκαλέσει στις Ποσειδωνίες του Οπούντιου Κόλπου.
Σχετ. α) Απόσπασμα χάρτη από το Ευρωπαϊκό Θαλάσσιο
Παρατηρητήριο και Δίκτυο Δεδομένων (EMODnet).
β) Απόσπασμα χάρτη Οπούντιου Κόλπου από το Δίκτυο
ΑΚΤΑΙΑ
Κύριοι,
σε συνέχεια της Κριτικής που ασκήσαμε στην ΣΜΠΕ για την ΠΟΑΥ Αταλάντης Λάρυμνας και σας αποστείλαμε τμηματικά, καθώς και την προηγούμενη επιστολή μας με αρ.Πρωτ. 2011/26-9-2025, προχωρήσαμε με την ομάδα οικιστών και μελών μας-επιστημόνων απολύτως σχετικών με το αντικείμενο- και σε περαιτέρω εκτιμήσεις της βλάβης η οποία θα προκληθεί στις Ποσειδωνίες του Οπούντιου Κόλπου από την υλοποίηση του προτεινόμενου Σεναρίου 3 (κύρια λύση) που προτείνει η ΣΜΠΕ.
ΛΙΒΑΔΙΑ ΠΟΣΕΙΔΩΝΙΑΣ ΣΤΟΝ ΟΠΟΥΝΤΙΟ ΚΟΛΠΟ
Α) ΧΑΡΤΗΣ Eyropean Atlas of the seas Λιβαδιών Ποσειδωνίας στον Οπούντιο Κόλπο από το Ευρωπαϊκό Θαλάσσιο Παρατηρητήριο και Δίκτυο Δεδομένων (EMODnet).(Σχετ. α)
(Ο EMODnet Map Viewer είναι ένας διαδικτυακός χαρτογραφικός διακομιστής που παρέχει πρόσβαση σε θαλάσσια δεδομένα και προϊόντα από το Ευρωπαϊκό Θαλάσσιο Παρατηρητήριο και Δίκτυο Δεδομένων (EMODnet).
Στον Χάρτη του Ευρωπαϊκού Θαλάσσιου Παρατηρητηρίου και Δικτύου Δεδομένων (EMODnet) παρουσιάζονται εμφανώς με κόκκινο χρώμα τα λιβάδια Ποσειδωνιών του Οπούντιου Κόλπου ( Αταλάντης Θεολόγου Λιβανατών).
Αλλά και αρκετές πηγές, συμπεριλαμβανομένων επίσημων εγγράφων και περιβαλλοντικών μελετών, αναφέρουν την παρουσία θαλάσσιων χορτολιβαδικών εκτάσεων Ποσειδωνίας (Posidonia oceanica) στην περιοχή.
Συγκεκριμένα οι κάτωθι πηγές επιβεβαιώνουν την παρουσία Ποσειδωνίας στον Οπούντιο Κόλπο.
-Αναφορές για την Ποιότητα των Υδάτων Κολύμβησης της Σκάλας Αταλάντης κάνουν λόγο για "φυτικά εκβράσματα Ποσειδωνίας στα άκρα της παραλίας", κάτι που υποδηλώνει την παρουσία λιβαδιών Ποσειδωνίας στην ευρύτερη θαλάσσια περιοχή.
-Έγγραφα που αφορούν τη χωροθέτηση ιχθυοκαλλιεργειών στον Κόλπο Αταλάντης-Θεολόγου-Λιβανατών αναφέρουν σαφώς "αρνητικές επιπτώσεις στα λιβάδια Posidonia τα οποία υπάρχουν στους υγροβιότοπους του Κόλπου, όπως σαφώς αναφέρεται στο Γενικό Πολεοδομικό Σχέδιο Αταλάντης". Αυτό είναι μια σαφής ένδειξη της ύπαρξής τους.
-Ο Δικτυακός Τόπος για τους Υγροτόπους της Ελλάδας αναφέρει τη Λιμνοθάλασσα Αταλάντης και τον Κόλπο της Αταλάντης ως "Μόνιμο Καταφύγιο Άγριας Ζωής «Υγρότοπος και νησιά του Κόλπου της Αταλάντης»" και περιλαμβάνει στην περιγραφή "αβαθής θαλάσσια ζώνη με Ποσειδωνίες".
-Η παρουσία της Ποσειδωνίας είναι ιδιαίτερα σημαντική, καθώς αποτελεί έναν κορυφαίο δείκτη καλής περιβαλλοντικής ποιότητας στα μεσογειακά ύδατα. Τα λιβάδια της είναι ένα από τα πιο παραγωγικά και πλούσια οικοσυστήματα, προσφέροντας καταφύγιο, τροφή και τόπους αναπαραγωγής σε αναρίθμητα θαλάσσια είδη, ενώ παράλληλα συμβάλλουν στην παραγωγή οξυγόνου, τη σταθεροποίηση του βυθού και την προστασία των ακτών από τη διάβρωση.
-"Ταυτότητα Υδάτων Κολύμβησης: Σκάλα Αταλάντης" από το bathingwaterprofiles.gr. Αυτή η πηγή αναφέρει: "Κατά την επί τόπου επίσκεψη, δεν εντοπίστηκε η ύπαρξη λαδιών ή πίσσας ή απορριμμάτων, παρά μόνο φυτικά εκβράσματα Ποσειδωνίας στα άκρα της παραλίας."
-Έγγραφο από το opengov.gr (Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας | Δικτυακός Τόπος Διαβουλεύσεων). Αυτό το έγγραφο, σε σχέση με τις ιχθυοκαλλιέργειες στον Κόλπο Θεολόγου – Αταλάντης-Λιβανατών, αναφέρει: "Επίσης οι αρνητικές επιπτώσεις στα λιβάδια Posidonia τα οποία υπάρχουν στους υγροβιότοπους του Κόλπου, όπως σαφώς αναφέρεται στο Γενικό Πολεοδομικό Σχέδιο Αταλάντης, απαγορεύουν τις υδατοκαλλιέργειες."
-Ο "Δικτυακός Τόπος για τους Υγροτόπους της Ελλάδας - Υγροτοποι" στο λήμμα για τη "Λιμνοθάλασσα Αταλάντης". Αναφέρει ότι η περιοχή είναι "Μόνιμο Καταφύγιο Άγριας Ζωής «Υγρότοπος και νησιά του Κόλπου της Αταλάντης» (ΦΕΚ 868/Β/2003), το οποίο περιλαμβάνει επίσης τα Παράκτια Έλη Παλίρροιας, αβαθή θαλάσσια ζώνη με Ποσειδώνιες και αμμώδεις παραλίες, αγροτικές εκτάσεις και οικισμούς, καθώς και τρία ασβεστολιθικά νησιά.
-Ένα ΦΕΚ από το alieia.hcg.gr ("ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ") με τίτλο "Καθορισμός θαλάσσιων περιοχών, με βλάστηση. ιδίως από Ποσειδωνία (Posidonia oceanica), στις. οποίες απαγορεύεται η αλιεία με συγκεκριμένα εργαλεία...". Αναφέρει τον Κόλπο Αταλάντης και ζώνες απαγόρευσης αλιείας με συγκεκριμένα εργαλεία, γεγονός που υποδηλώνει την παρουσία και προστασία των λιβαδιών Ποσειδωνίας εκεί.
Β) ΧΑΡΤΗΣ Λιβαδιών Ποσειδωνίας Οπούντιου Κόλπου από το Δίκτυο ΑΚΤΑΙΑ (Σχετ. β)
-Οι Ποσειδωνίες (Posidonia oceanica) είναι ένα ενδημικό θαλάσσιο φυτό της Μεσογείου και αποτελούν έναν από τους σημαντικότερους οικοτόπους, παρέχοντας τροφή, καταφύγιο και χώρους αναπαραγωγής σε πολλά θαλάσσια είδη. Η παρουσία τους στον Κόλπο Αταλάντης υπογραμμίζει την οικολογική σημασία της περιοχής.
-Ο "Υγρότοπος και νησιά του Κόλπου της Αταλάντης" αποτελεί Μόνιμο Καταφύγιο Άγριας Ζωής και περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, "αβαθή θαλάσσια ζώνη με Ποσειδωνίες". Αυτό δείχνει ξεκάθαρα την παρουσία τους στην περιοχή.
-Είναι ένα πολύ σημαντικό θέμα, καθώς η συνύπαρξη ιχθυοκαλλιεργειών με ευαίσθητα οικοσυστήματα όπως τα λιβάδια Ποσειδωνίας μπορεί να έχει σημαντικές αρνητικές επιπτώσεις.
-Στον Οπούντιο Κόλπο (Κόλπο Αταλάντης) έχουν υπάρξει και υπάρχουν συζητήσεις και προβληματισμοί σχετικά με τις ιχθυοκαλλιέργειες. Έχουν αναφερθεί περιπτώσεις όπου η χωροθέτηση ιχθυοκαλλιεργειών στην περιοχή έχει απορριφθεί στο παρελθόν λόγω ασυμβατότητας με τον τουριστικό και παραθεριστικό χαρακτήρα της, αλλά και λόγω των πιθανών επιπτώσεων στο θαλάσσιο περιβάλλον. Αναφέρεται μάλιστα ότι η περιοχή έχει κορεστεί από τη λειτουργία ιχθυοτροφείων και έχει υποστεί δραματική υποβάθμιση του θαλάσσιου περιβάλλοντος.(Eιδικό Χωροταξικό Πλαίσιο για τις Υδατοκαλλιέργειες ΚΥΑ με αρ. 31722/04-11-2011 )
Αναλυτικά η βλάβη που μπορούν να προκαλέσουν οι ιχθυοκαλλιέργειες στα λιβάδια Ποσειδωνίας.
Οι επιπτώσεις στις Ποσειδωνίες:
-Οι Ποσειδωνίες είναι εξαιρετικά ευαίσθητα οικοσυστήματα που αναπτύσσονται με πολύ αργούς ρυθμούς (μόλις λίγα εκατοστά το χρόνο). Για να ανακάμψει ένα κατεστραμμένο λιβάδι, απαιτείται χρονικό διάστημα μεγαλύτερο των 100 ετών. Οι ιχθυοκαλλιέργειες τις βλάπτουν κυρίως μέσω:
1)Οργανικής Ρύπανσης:
Μη καταναλωμένη τροφή:
Μεγάλες ποσότητες τροφής που δίνονται στα ψάρια των ιχθυοκαλλιεργειών, δεν καταναλώνονται, καταλήγουν στο βυθό και στη συνέχεια διασπείρονται με την παλίρροια (άμπωτη και πλημμυρίδα) στις παρακείμενες παραλίες του Οπούντιου Κόλπου όπου υπάρχουν Ποσειδωνίες.
Απόβλητα ψαριών:
Τα κόπρανα και τα ούρα των ψαριών συσσωρεύονται επίσης στον πυθμένα και με την παλίρροια (άμπωτη και πλημμυρίδα) διασπείρονται και αυτά στις παρακείμενες παραλίες όπου υπάρχουν Ποσειδωνίες.
Επιπτώσεις:
Αυτά τα οργανικά φορτία(κόπρανα και ούρα των ψαριών) αυξάνουν τα θρεπτικά συστατικά στο νερό (ευτροφισμός ο οποιος μαστίζει τη θάλασσα του Θεολόγου), προκαλώντας άνθιση φυτοπλαγκτού και αύξηση της θολότητας. Η μειωμένη διείσδυση του φωτός στον πυθμένα παρεμποδίζει τη φωτοσύνθεση των Ποσειδωνιών, οδηγώντας στην υποβάθμιση ή και την εξαφάνισή τους.*** Ταυτόχρονα, η αποδόμηση των οργανικών υλών καταναλώνει οξυγόνο, δημιουργώντας συνθήκες αναερόβιες που είναι τοξικές για τα θαλάσσια οικοσυστήματα.
2)Χημικής Ρύπανσης:
Φάρμακα και αντιβιοτικά:
Για την πρόληψη και θεραπεία ασθενειών στα ψάρια, χρησιμοποιούνται φάρμακα και αντιβιοτικά, τα οποία μπορούν να διαφύγουν στο θαλάσσιο περιβάλλον και να επηρεάσουν αρνητικά τους θαλάσσιους οργανισμούς και το οικοσύστημα.
Άλλες χημικές ουσίες:
Άλλες ουσίες που χρησιμοποιούνται στις ιχθυοκαλλιέργειες (π.χ. απολυμαντικά) μπορούν επίσης να έχουν επιβλαβείς επιπτώσεις.
3)Φυσικής Καταστροφής:
Εγκαταστάσεις:
Η εγκατάσταση των κλωβών, των αγκυροβολίων και των άλλων υποδομών των ιχθυοκαλλιεργειών μπορεί να καταστρέψει άμεσα τα λιβάδια Ποσειδωνίας που βρίσκονται στον πυθμένα.
Δραστηριότητες:
Οι εργασίες μεταφοράς, συντήρησης και αλιείας γύρω από τις μονάδες μπορούν να προκαλέσουν μηχανική καταστροφή (π.χ. με συρόμενα αλιευτικά εργαλεία ή ανεξέλεγκτη αγκυροβόληση).
4)Αλλαγής της Βιοποικιλότητας:
Διαφυγή ψαριών:
Ψάρια εκτροφής που δραπετεύουν μπορούν να οδηγήσουν σε αλλοίωση της γενετικής ποικιλομορφίας των άγριων πληθυσμών και μετάδοση ασθενειών.
Εισβολικά είδη:
Αν και λιγότερο συχνό, η εισαγωγή ξένων ειδών (π.χ. μαζί με τα ιχθύδια) μπορεί να διαταράξει το τοπικό οικοσύστημα.

*** Είναι πολύ πιθανόν τις δεκαετίες του 1980 και του 1990, όταν στον Οπούντιο Κόλπο λειτουργούσαν δώδεκα(12) μονάδες ιχθυοκαλλιέργειας στα Νησιά της Αταλάντης (Αταλαντονήσι και Γάιδαρος), να υπήρχαν Λιβάδια Ποσειδωνίας τα οποία να υποβαθμίστηκαν και τελικά να εξαφανίστηκαν από την λειτουργία των ιχθυοτροφικών μονάδων!

Κατόπιν των ανωτέρω απαιτείται η κατάργηση των Ζωνών Π1 και Π2 και η άμεση απομάκρυνση εκτός του Οπούντιου Κόλπου των τριών μονάδων που λειτουργούν πλησίον των Ποσειδωνιών και σε σημεία που θα υποδείξει το ΥΠΕΝ και ο Φορέας Διαχείρισης.
Η τοπική κοινωνία του Οπούντιου Κόλπου δεν ανέχεται άλλη υποβάθμιση!
Με εκτίμηση
Για το ΔΣ
Η πρόεδρος Νανά Κακαβούλη Τσούμα
Ο γεν. Γραμματέας Γιώργος Μπατάτσιος