ΠΡΟΣ:1.Περιφερειακό Συμβούλιο Στ.Ελλάδας
2.Υπ. Παραγωγικής Ανασυγκρότησης Περιβάλλοντος και Ενέργειας Δ/νση Χωροταξικού
Σχεδιασμού
3.Υπ. Παραγωγικής Ανασυγκρότησης Περιβάλλοντος και Ενέργειας Δ/νση Περιβαλλοντικής
αδειοδότησης
Θέμα: Αναθεώρηση Χωροταξικού Σχεδίου στερεάς Ελλαδας
Σχετικό: Προτάσεις 10 περιβαλλοντικών οργανώσεων για την ΚΥΑ Υδατοκαλλιεργειών
Κυρίες/οι
Αρχικά ως γενική παρατήρηση σας αναφέρουμε ότι η εν θέματι μελέτη και ΣΜΠΕ ενσωματώνοντας το Ειδικο Πλαίσιο για τις Υδατοκαλλιέργειες, θα προκαλέσει την σοβαρή και πιθανά μη αναστρέψιμη ρύπανση του Βόρειου Ευβοϊκού , η οποία και θα οδηγήσει με μαθηματική ακρίβεια στον στραγγαλισμό της τουριστικής ανάπτυξης και τον οικονομικό μαρασμό των περιοχών που «βλέπουν» στον κλειστό και τον ήδη περιβαλλοντικά επιβαρημένο αυτόν Κόλπο, καθώς προβλέπονται 14 Ζώνες με αντίστοιχες ΠΟΑΥ γεγονός που σημαίνει με τις εν δυνάμει επεκτάσεις, μετεγκαταστάσεις από άλλες περιοχές και νέες μονάδες συνολικά περίπου 60.000 τόνους ιχθύων ετησίως !!
Επιπλέον δε προβλέπονται υποστηρικτικές εγκαταστάσεις (ιχθυογεννητικοί σταθμοί, μεταποιητήρια τυποποιητήρια και συσκευαστήρια) στις χερσαίες περιοχές καθώς και συνοδές εγκαταστάσεις (λιμενικά έργα, προβλήτες κ.λ.π.)
1ονΌπως οφείλετε να γνωρίζετε ο Βόρειος Ευβοικός Κόλπος επιβαρύνεται καθημερινά με χιλιάδες τόνους αποβλήτων ρυπογόνων δραστηριοτήτων, μεταξύ αυτών και τα απόβλητα των ιχθυοτροφικών μονάδων που λειτουργούν επί δεκαετίες ανεξέλεγκτα και χωροθετημένα σε ακατάλληλες θέσεις, με αποτέλεσμα το θαλάσσιο Περιβάλλον του Κόλπου να υποβαθμίζεται δραματικά. Σύμφωνα με το Σχέδιο Διαχείρισης των Λεκανών Απορροής Ποταμών του Υδατικού Διαμερίσματος Ανατολικής Στερεάς Ελλάδας GR07 ( ΥΠΕΚΑ Ειδική Γραμματεία Υδάτων Δ/νση Υποστήριξης και Ανάπτυξης Ιανουάριος 2012 http://wfd.opengov.gr/index.php?option=com_content&task=view&id=81&Itemid=12 ) η οικολογική κατάστασταση του Βόρειου Ευβοικού Κόλπου και του Μαλιακού εχει χαρακτηριστεί Μέτρια με σημαντικότερες επιπτώσεις την επιβάρυνση με ουσίες προτεραιότητας και ειδικούς ρύπους καθώς και ευτροφισμό.
Είναι λοιπόν εγκληματικό να επιχειρείται μέσω της αναθεώρησης του Χωροταξικού της Περιφερειας Στ.Ελλάδας ο στραγγαλισμός του Βόρειου Ευβοικού με τη λειτουργία επιπλέον μονάδων υδατοκαλλιεργειών συνολικής δυναμικότητας χιλιάδων τόνων ιχθύων ετησίως!!
2ον Η θαλάσσια περιοχή του Κόλπου Θεολόγου- Αταλάντης-Λιβανατών (Οπούντιος Κόλπος) μαστίζεται επι 20ετία και πλέον από τη λειτουργία μονάδων εντατικής ιχθυοκαλλιέργειας με αποτέλεσμα το θαλάσσιο περιβάλλον να έχει καταντήσει ΧΑΒΟΥΖΑ και ΒΟΥΡΚΟΣ, οι δε κάτοικοι της περιοχής να ταλαιπωρούνται και να βλάπτονται από τη μόλυνση και την υποβάθμιση που προκαλούν τα ιχθυοτροφεία με τους χιλιάδες τόνους αποβλήτων (κόπρανα και ούρα των ψαριών) καθώς και υπολειμμάτων τροφών και των φαρμάκων που χύνονται στη θάλασσα του Θεολόγου, της Σκάλας Αταλάντης,της Σκάλας Λιβανατών, του Βοίβου,του Μικροβοίβου και της Τραγάνας καταστρέφοντας τη μόνη δυνατή μορφή Ανάπτυξης για την περιοχή , την Τουριστική. Αυτό είχε αποτέλεσμα να οδηγήσει σε θαλάσσια και χερσαία περιβαλλοντική υποβάθμιση και μαρασμό της περιοχής μας, με δυο λόγια συντελέστηκε και συντελείται ακόμα ένα διαρκές έγκλημα εις βάρος του Περιβάλλοντος.
3ονΗ Χωροθέτηση ιχθυοτροφικών μονάδων στον Κόλπο Θεολόγου –Αταλάντης-Λιβανατών είναι απολύτως καταστροφική για την θαλάσσια περιοχή. Άλλωστε το ότι οι υδατοκαλλιέργειες στην Ελλάδα αποτελούν σημαντική πηγή μόλυνσης του υδάτινου περιβάλλοντος διαπιστώνεται από τον σημαντικότατο φορέα Μεσογειακό Σχέδιο Δράσης του Προγράμματος Περιβάλλοντος του ΟΗΕ (United Nations Environment Program – Mediterranean Action Plan, www.unepmap.org ) που λειτουργεί στο πλαίσιο της Σύμβασης της Βαρκελώνης για την προστασία της Μεσογείου Σύμφωνα με αυτό, τα ιχθυοτροφεία απελευθερώνουν στο περιβάλλον περιττώματα ψαριών, χημικές ουσίες που χρησιμοποιούνται για τον καθαρισμό διχτύων, φάρμακα κατά παρασίτων και ασθενειών, αλλά και σημαντική ποσότητα τροφής. Η τροφή των ψαριών είναι πλούσια σε άζωτο και φώσφορο, με αποτέλεσμα να προκαλεί ευτροφισμό επειδή λειτουργεί ως λίπασμα για τα φύκια και οδηγεί σε υποβάθμιση του πυθμένα σε λίμνες και στη θάλασσα. Επίσης η καλλιέργεια σε ιχθυοκλωβούς ενισχύει σημαντικά την παραγωγή οργανικής ύλης από τη σκόνη της τροφής, τις απώλειες τροφής και τα περιττώματα των ψαριών με αποτέλεσμα να προκληθεί αλλοίωση του περιβάλλοντος και ευτροφισμός. Ενδεικτικά αναφέρουμε ότι : «παραγωγή 100 τόνων ψαριών ετησίως ισοδυναμεί με ετήσιο φορτίο BOD λυμάτων 6900 κατοίκων τα οποία θα διασπείρονται στις ακτές», Οι ρύποι λοιπόν από τις 3 μονάδες που λειτουργούν σήμερα στον Κόλπο Αταλάντης_Θεολόγου Λιβανατών αντιστοιχούν με ακατέργαστα λύματα μιας πόλης 48.000 κατοίκων! Κατά συνέπεια μια Χωροθέτηση ιχθυοκαλλιεργειών στον κλειστό Κόλπο αποτελεί ΕΓΚΛΗΜΑ για το περιβάλλον της περιοχής.
4ον Είναι επίσης ψευδές ότι δεν έχει επιφέρει επιπτώσεις στο περιβάλλον η λειτουργία ιχθυοκαλλιεργειών καθώς η θαλάσσια περιοχή μας με τη λειτουργία των ιχθυοτροφείων είχε καταντήσει ΒΟΥΡΚΟΣ ενώ σύμφωνα με την Εθνική Στρατηγική για την Αειφόρο Ανάπτυξη ΥΠΕΧΩΔΕ και Εθνικό Κέντρο Περιβάλλοντος και Αειφόρου Ανάπτυξης. (Αθήνα Μάιος 2002) «Υδατοκαλλιέργειες και Περιβάλλον» προκύπτει ότι: «Υπάρχει µια συνεχής ανησυχία σχετικά µε την επίδραση των υδατοκαλλιεργειών στο περιβάλλον. Η δραστηριότητα αυτή µπορεί να επηρεάσει το περιβάλλον τόσο µε τη φυσική παρουσία ποικίλων υποδοµών (συχνά ανταγωνιζόµενων µε άλλες χρήσεις) επιδρώντας στην αισθητική του χώρου όσο και µέσω των αλλαγών, οι οποίες µπορεί να προκληθούν στα φυσικά, χηµικά και βιολογικά χαρακτηριστικά της περιοχής, εξαιτίας των αιωρούµενων και των διαλυτών µεταβολιτών που απελευθερώνονται. Οι περιβαλλοντικές επιπτώσεις περιλαµβάνουν διάχυση οργανικής ύλης, θρεπτικών και αντιβιοτικών στο περιβάλλον νερό και στο ίζηµα, επίδραση στην πανίδα του βυθού και στις φυτοπλαγκτονικές κοινωνίες και πιθανές επιπτώσεις σε αποθέµατα άγριων ψαριών, τέτοιες όπως γενετική αλληλεπίδραση και µεταφορά ασθενειών».
5ον Είναι επίσης απολύτως ψευδής, παραπλανητικός και εν πολλοίς αστείος ο ισχυρισμός ότι οι ιχθυοκαλλιέργειες συνεισφέρουν στην απασχόληση και προσφέρουν νέες θέσεις εργασίας καθώς από επίσημα στοιχεία του ΙΚΑ Αταλάντης και του ΟΓΑ Τραγάνας προκύπτει ότι από τις πέντε(5) ιχθυοτροφικές μοναδες που λειτουργούσαν στον Κόλπο ασφαλίζεται μία(1) βοηθός λογιστηρίου!! Αντίθετα δεν αναφέρονται οι εκατονταδες ατόμων που παρέμειναν και παραμένουν χωρίς εργασία καθ’ όσον εμποδίζεται η οικιστική, παραθεριστική και τουριστική ανάπτυξη αφού υποβαθμίζεται σημαντικά το θαλάσσιο περιβάλλον.
6ον Σύμφωνα με την έκδοση της Συνόδου των Πρυτάνεων και Προέδρων Διοικουσών Επιτροπών των Ελληνικών Πανεπιστημίων με τίτλο «Το Ελληνικό Περιβάλλον» εκδόσεις Σαββάλας όπου ο έγκριτος επιστήμονας κ.Σωφρόνιος Παπουτσόγλου, καθηγητής Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών και Πρόεδρος του Επιστημονικού Συμβουλίου του Εθνικού Ιδρύματος Αγροτικής Ερευνας (ΕΘ.Ι.ΑΓΕ) ο οποίος εκλήθη από τη Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση Φθιώτιδας ως ειδήμων για τις έρευνες στην πρόσφατη τραγωδία του Μαλιακού Κόλπου, αναλύει την τεράστια ρύπανση που προκαλούν οι υδατοκαλλιέργειες στο θαλάσσιο περιβάλλον: Σε Μονάδα με ψάρια 100 τόνων ετησίως η ημερήσια ποσότητα περιττωμάτων (κόπρανα και ούρα) είναι περίπου 1 τόνος !!!!!!(σελ. 93) χωρίς να υπολογιστούν τα υπολείμματα των τροφών, τα φάρμακα και λοιπά. Αυτό σημαίνει ότι οι τρεις (3) μονάδες οι οποίες λειτουργούν στο θαλάσσιο Κόλπο Αταλάντης-Θεολόγου –Λιβανατών, συνολικής δυναμικότητας 550 τόνων ετησίως επιβαρύνουν τη θάλασσά της περιοχής μας ημερησίως με 5,5 τον. περιττωμάτων τα οποία διασπείρονται στις παραλίες μας!!!
7ον Στις απώλειες δε των ιχθυοτροφών λανθασμένα ή σκόπιμα κατά την άποψή μας υπολογίζονται σε 5% διότι σύμφωνα με τη Μελέτη Εκτίμησης των Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων των υδατοκαλλιεργειών από την υλοποίηση του Επιχειρησιακού Προγράμματος Αλιεία 2007-2013 το ποσοστό απώλειας των ιχθυοτροφών είναι 20% και συνεπώς , με την υπάρχουσα κατάσταση του Κόλπου, 180 τόννοι ετησίως υπολειμμάτων τροφών διασπείρονται στη θάλασσα από τη λειτουργία των μονάδων! Επίσης οι αρνητικές επιπτώσεις στα λιβάδια Posidonia τα οποια υπάρχουν στους υγροβιότοπους του Κόλπου, όπως σαφώς αναφέρεται στο Γενικό Πολεοδομικό Σχέδιο Αταλάντης, απαγορεύουν τις υδατοκαλλιέργειες. Τέλος όσον αφορά στις επιπτώσεις στη βενθική πανίδα είναι τόσο σημαντικές ώστε σε κάθε Απόφαση Εγκρισης Περιβαλλοντικών Ορων των μονάδων αναφέρεται σαφώς ότι : «Για την προστασία των βενθικών οργανισμών κάτω από τα κλουβιά από τα παραπροιόντα εκτροφής θα γίνεται περιοδική μετακίνηση των ιχθυοκλωβών» Οσον αφορά τον ευτροφισμό του βυθού του κλειστού Κόλπου και γενικότερα του Β.Ευβοικού ο οποίος είναι εμφανής και από το δορυφορικό Χαρτη ενώ σε έντυπο του υπουργείου Γεωργικής Ανάπτυξης/Γενικής Διεύθυνσης Αλιείας/Διεύθυνσης Υδατοκαλλιεργειών και Εσωτερικών Υδάτων (έτος 2000) με θέμα «Ιχθυοκαλλιέργειες και Θαλάσσιο περιβάλλον» σελίδα 25, αναφέρεται ότι: «το ενδεχόμενο ευτροφισμού δεν μπορεί να αποκλειστεί σε περιπτώσεις κλειστών κόλπων ή περιοχών με βραδεία ανανέωση του νερού και επομένως η ορθή επιλογή εγκατάστασης, είναι ο μόνος τρόπος για την ασφαλή αποφυγή των ανεπιθύμητων επιπτώσεων» γεγονός το οποίο συνηγορεί κατά της λειτουργίας των ιχθυοτροφείων
8ον Η Χωροθέτηση Υδατοκαλλιεργειών στον Κόλπο Αταλάντης-Θεολόγου-Λιβανατών έρχεται σε σύγκρουση με το Δημόσιο Αίσθημα των τοπικών κοινωνιών των τριών τέως Δήμων Αταλάντης, Μαλεσίνας και Λιβανατών και νυν Δήμου Λοκρών καθώς έχει εκφραστεί με συνεχόμενες διαμαρτυρίες μέσω Αποφάσεων Δημοτικών Συμβουλίων και Ψηφισμάτων του συνόλου των Συλλόγων και Φορέων της παραλιακής Λοκρίδας. Στη συνέχεια έχουμε να προσθέσουμε τα εξής συμπληρωματικά στοιχεία τα οποία συλλέξαμε από τις γνωμοδοτήσεις προς το ΥΠΕΚΑ/ΕΥΠΕ των καθ`ύλην αρμοδίων Υπηρεσιών της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Θεσσαλίας Στερεάς Ελλάδας τις οποίες θεωρούμε ιδιαιτέρως σοβαρές καθώς οι Υπηρεσίες αυτές (Δ/νση Αγροτικών Υποθέσεων, Δ/νση Περιβαλλοντος και Χωρικού Σχεδιασμού και Δ/νση ΥδατωνΣτερεάς Ελλάδας) εκδίδουν τις άδειες ίδρυσης και λειτουργίας, τις ΑΕΠΟ και προχωρουν στις εκμισθώσεις των θαλασσιών εκτάσεων για τις Υδατοκαλλιέργειες στη Στερεά Ελλάδα και αφορούν τη ΣΜΠΕ της ΠΟΑΥ Ευβοίας. 1.Η Δ/νση Αγροτικών Υποθέσεων Στερεάς Ελλάδας με το ΑΠ 1185/208281/23-10- 2012 έγγραφο της προς το ΥΠΕΚΑ/ΕΥΠΕ αναφέρει ότι Α) «Αν όμως η ΣΜΠΕ δεν ελαμβανε υπόψη τις περιοχές όπου ήδη λειτουργούν μοναδες υδατοκαλιέργειας αλλά ξεκινούσε από μηδενική βάση και εξετάζοντας/αναλύοντας τις περιβαλλοντικές παραμέτρους(βιοτικούς και αβιοτικούς παραγοντες) ισως θα μπορούσε να προτείνει μεγαλύτερη αξιοποίηση θαλασσίων περιοχών με βαθύτερα νερα και απομακρυσμένων από συγκρουόμενες χρήσεις και ανθρωπογενείς επιδράσεις» «Θα προτείναμε την απομάκρυνση των Θαλασσιων Παρκων σε μεγαλύτερες αποστάσεις από την ακτογραμμή εφοσον το επιτρέπει η ναυσιπλοία» Επί του σημειου αυτου ο Συλλογός μας, ευθυγραμμίζεται με τις θεσεις των 10 Περιβαλλοντικών Οργανώσεων-μελών του ΕΣΧΣΑΑ (σχετικό) και προτείνουμε ένα απλό και απολύτως ρεαλιστικό μετρο: Οι μονάδες υδατοκαλλιέργειας και οι αντίστοιχες περιοχές ανάπτυξής τους να χωροθετούνται σε ελάχιστη απόσταση 1 ναυτικού μιλιου από την ακτογραμμή σε συνδυασμό με ελάχιστο βάθος 50 μέτρων ώστε να εξασφαλίζεται επαρκής ανανέωση υδάτων και με το οποίο μέτρο θα εξασφαλίζεται η προστασία της θαλάσσιας βλάστησης , η υγιής κατάσταση των ιχθυοαποθεμάτων και του θαλάσσιου περιβάλλοντος. Β) «Η επικρατούσα αποψη της εύκολης(οδικής) προσβασης στις μοναδες ιχθυοκαλλιέργειας μπορεί να εχει επιχειρηματική βάση στερείται όμως περιβαλλοντικών επιχειρημάτων» Γ) «Επειδή η εγκατάσταση και λειτουργία οργανωμένων πάρκων υδατοκαλλιέργειας προυποθέτει την εξέταση της καταλληλότητας του θαλασσινού νερού και την ‘’ανοχή’’ των οικοσυστημάτων απέναντι σε αυξημένο οργανικό φορτίο μέσω, προτείνεται να προηγηθεί μια σειρά αναγκαίων αναλυτικών μετρήσεων στο θαλάσσιο οικοσύστημα από διαπιστευμένους επιστημονικούς φορείς και μετά να αποφασιστεί η τελική χωροθέτηση των μονάδων και η δυναμικότητα τους, κάτι που προβλέπεται και στο Ειδικό χωροταξικό για τις Υδατοκαλλιέργειες. 2. Η Δ/νση Περιβάλλοντος και Χωρικού Σχεδιασμού με το ΑΠ 3706/152859/13-9- 2012 έγγραφό της προς ΥΠΕΚΑ/ΕΥΠΕ αναφέρει ότι: Α) «Κατ`αρχήν το Περιφερειακό Πλαίσιο Χωροταξικού Σχεδιασμού και Αειφόρου Ανάπτυξης της Στερεάς Ελλάδας αποτέλεσε μια προσέγγιση χωρίς ουσιαστική τεκμηρίωση και χωρίς περιβαλλοντικές μετρήσεις (δεδομένα) ορίζοντας περιοχές κατάλληλες για την ανάπτυξη των υδατοκαλλιεργειών και μάλιστα σε επίπεδο Δήμων» Β) «Επειδή η εγκατάσταση και λειτουργία οργανωμένων παρκων μονάδων υδατοκαλλιέργειας προυποθέτει την εξέταση της καταλληλότητας του θαλασσινού νερού και την ‘’ανοχή’’ των οικοσυστημάτων απέναντι σε αυξημένο οργανικό φορτίο, μεσω μετρήσεων παραμέτρων μετα από πλήρη σειρά απαναλαμβανομένων δειγματολειψιών, προτείνεται να προηγηθεί μια σειρά μετρήσεων και μετά να αποφασιστεί η χωροθέτηση των μονάδων και η δυναμικότητα τους»
3. Η Δ/νση Υδάτων Στερεάς Ελλάδας με το ΑΠ 1397/152976/7-9-2012 έγγραφό της προς ΥΠΕΚΑ/ΕΥΠΕ αναφέρει τα εξής Α) Για τον καθορισμό της προτεινόμενης χωροθέτησης να ζητηθεί η σύμφωνη γνώμη των τοπικών φορέων(Δήμων κ.λ.π. ) καθώς η ίδρυση της ανωτέρω ζώνης μπορεί να δημιουργεί προβλήματα στον επιθυμητό τρόπο ανάπτυξης της περιοχής όπως σε οικισμούς,τουριστικούς προορισμούς,πρόσβαση σε παραλίες, ναυσιπλοία, ιαματικό τουρισμό κ.λ.π. Β) «Να προηγηθεί της οριοθέτησης σειρά μετρήσεων φυσικοχημικών και βιολογικών παραμέτρων (θάλασσας, ιζήματος) για να διαπιστωθεί η καταλληλότητα του θαλασσινού νερού και η αντοχή των οικοσυστημάτων»
Κύριοι/ες
Η Αναθεώρηση του Χωροταξικού της Περιφέρειας Στερεάς Ελλάδας θα πρέπει να αποτυπώνει ανάγκες , κατευθύνσεις και προτεραιότητες των τοπικών φορέων της Στερεάς Ελλάδας και όχι να επιβάλλεται από τους μελετητές και υπαλλήλους του Υπ.Περιβάλλοντος οι οποίοι σχεδιάζουν το μέλλον μιας περιοχής από τα γραφεία τους χωρίς να γνωρίζουν σε ποιο σημείο του χάρτη βρίσκεται!!!
Για όλους τους παραπάνω λόγους ζητάμε στην αναθεώρηση του Χωροταξικού της Περ.Στ.Ελλάδας η θαλάσσια περιοχή του Οπούντιου Κόλπου(Αταλάντη-Θεολόγος-Λιβανάτες) να μη συμπεριληφθεί στις περιοχές ανάπτυξης υδατοκαλλιεργειών.
Με τιμή
Για το ΔΣ
Η Πρόεδρος
Η Γραμματέας
2.Υπ. Παραγωγικής Ανασυγκρότησης Περιβάλλοντος και Ενέργειας Δ/νση Χωροταξικού
Σχεδιασμού
3.Υπ. Παραγωγικής Ανασυγκρότησης Περιβάλλοντος και Ενέργειας Δ/νση Περιβαλλοντικής
αδειοδότησης
Θέμα: Αναθεώρηση Χωροταξικού Σχεδίου στερεάς Ελλαδας
Σχετικό: Προτάσεις 10 περιβαλλοντικών οργανώσεων για την ΚΥΑ Υδατοκαλλιεργειών
Κυρίες/οι
Αρχικά ως γενική παρατήρηση σας αναφέρουμε ότι η εν θέματι μελέτη και ΣΜΠΕ ενσωματώνοντας το Ειδικο Πλαίσιο για τις Υδατοκαλλιέργειες, θα προκαλέσει την σοβαρή και πιθανά μη αναστρέψιμη ρύπανση του Βόρειου Ευβοϊκού , η οποία και θα οδηγήσει με μαθηματική ακρίβεια στον στραγγαλισμό της τουριστικής ανάπτυξης και τον οικονομικό μαρασμό των περιοχών που «βλέπουν» στον κλειστό και τον ήδη περιβαλλοντικά επιβαρημένο αυτόν Κόλπο, καθώς προβλέπονται 14 Ζώνες με αντίστοιχες ΠΟΑΥ γεγονός που σημαίνει με τις εν δυνάμει επεκτάσεις, μετεγκαταστάσεις από άλλες περιοχές και νέες μονάδες συνολικά περίπου 60.000 τόνους ιχθύων ετησίως !!
Επιπλέον δε προβλέπονται υποστηρικτικές εγκαταστάσεις (ιχθυογεννητικοί σταθμοί, μεταποιητήρια τυποποιητήρια και συσκευαστήρια) στις χερσαίες περιοχές καθώς και συνοδές εγκαταστάσεις (λιμενικά έργα, προβλήτες κ.λ.π.)
1ονΌπως οφείλετε να γνωρίζετε ο Βόρειος Ευβοικός Κόλπος επιβαρύνεται καθημερινά με χιλιάδες τόνους αποβλήτων ρυπογόνων δραστηριοτήτων, μεταξύ αυτών και τα απόβλητα των ιχθυοτροφικών μονάδων που λειτουργούν επί δεκαετίες ανεξέλεγκτα και χωροθετημένα σε ακατάλληλες θέσεις, με αποτέλεσμα το θαλάσσιο Περιβάλλον του Κόλπου να υποβαθμίζεται δραματικά. Σύμφωνα με το Σχέδιο Διαχείρισης των Λεκανών Απορροής Ποταμών του Υδατικού Διαμερίσματος Ανατολικής Στερεάς Ελλάδας GR07 ( ΥΠΕΚΑ Ειδική Γραμματεία Υδάτων Δ/νση Υποστήριξης και Ανάπτυξης Ιανουάριος 2012 http://wfd.opengov.gr/index.php?option=com_content&task=view&id=81&Itemid=12 ) η οικολογική κατάστασταση του Βόρειου Ευβοικού Κόλπου και του Μαλιακού εχει χαρακτηριστεί Μέτρια με σημαντικότερες επιπτώσεις την επιβάρυνση με ουσίες προτεραιότητας και ειδικούς ρύπους καθώς και ευτροφισμό.
Είναι λοιπόν εγκληματικό να επιχειρείται μέσω της αναθεώρησης του Χωροταξικού της Περιφερειας Στ.Ελλάδας ο στραγγαλισμός του Βόρειου Ευβοικού με τη λειτουργία επιπλέον μονάδων υδατοκαλλιεργειών συνολικής δυναμικότητας χιλιάδων τόνων ιχθύων ετησίως!!
2ον Η θαλάσσια περιοχή του Κόλπου Θεολόγου- Αταλάντης-Λιβανατών (Οπούντιος Κόλπος) μαστίζεται επι 20ετία και πλέον από τη λειτουργία μονάδων εντατικής ιχθυοκαλλιέργειας με αποτέλεσμα το θαλάσσιο περιβάλλον να έχει καταντήσει ΧΑΒΟΥΖΑ και ΒΟΥΡΚΟΣ, οι δε κάτοικοι της περιοχής να ταλαιπωρούνται και να βλάπτονται από τη μόλυνση και την υποβάθμιση που προκαλούν τα ιχθυοτροφεία με τους χιλιάδες τόνους αποβλήτων (κόπρανα και ούρα των ψαριών) καθώς και υπολειμμάτων τροφών και των φαρμάκων που χύνονται στη θάλασσα του Θεολόγου, της Σκάλας Αταλάντης,της Σκάλας Λιβανατών, του Βοίβου,του Μικροβοίβου και της Τραγάνας καταστρέφοντας τη μόνη δυνατή μορφή Ανάπτυξης για την περιοχή , την Τουριστική. Αυτό είχε αποτέλεσμα να οδηγήσει σε θαλάσσια και χερσαία περιβαλλοντική υποβάθμιση και μαρασμό της περιοχής μας, με δυο λόγια συντελέστηκε και συντελείται ακόμα ένα διαρκές έγκλημα εις βάρος του Περιβάλλοντος.
3ονΗ Χωροθέτηση ιχθυοτροφικών μονάδων στον Κόλπο Θεολόγου –Αταλάντης-Λιβανατών είναι απολύτως καταστροφική για την θαλάσσια περιοχή. Άλλωστε το ότι οι υδατοκαλλιέργειες στην Ελλάδα αποτελούν σημαντική πηγή μόλυνσης του υδάτινου περιβάλλοντος διαπιστώνεται από τον σημαντικότατο φορέα Μεσογειακό Σχέδιο Δράσης του Προγράμματος Περιβάλλοντος του ΟΗΕ (United Nations Environment Program – Mediterranean Action Plan, www.unepmap.org ) που λειτουργεί στο πλαίσιο της Σύμβασης της Βαρκελώνης για την προστασία της Μεσογείου Σύμφωνα με αυτό, τα ιχθυοτροφεία απελευθερώνουν στο περιβάλλον περιττώματα ψαριών, χημικές ουσίες που χρησιμοποιούνται για τον καθαρισμό διχτύων, φάρμακα κατά παρασίτων και ασθενειών, αλλά και σημαντική ποσότητα τροφής. Η τροφή των ψαριών είναι πλούσια σε άζωτο και φώσφορο, με αποτέλεσμα να προκαλεί ευτροφισμό επειδή λειτουργεί ως λίπασμα για τα φύκια και οδηγεί σε υποβάθμιση του πυθμένα σε λίμνες και στη θάλασσα. Επίσης η καλλιέργεια σε ιχθυοκλωβούς ενισχύει σημαντικά την παραγωγή οργανικής ύλης από τη σκόνη της τροφής, τις απώλειες τροφής και τα περιττώματα των ψαριών με αποτέλεσμα να προκληθεί αλλοίωση του περιβάλλοντος και ευτροφισμός. Ενδεικτικά αναφέρουμε ότι : «παραγωγή 100 τόνων ψαριών ετησίως ισοδυναμεί με ετήσιο φορτίο BOD λυμάτων 6900 κατοίκων τα οποία θα διασπείρονται στις ακτές», Οι ρύποι λοιπόν από τις 3 μονάδες που λειτουργούν σήμερα στον Κόλπο Αταλάντης_Θεολόγου Λιβανατών αντιστοιχούν με ακατέργαστα λύματα μιας πόλης 48.000 κατοίκων! Κατά συνέπεια μια Χωροθέτηση ιχθυοκαλλιεργειών στον κλειστό Κόλπο αποτελεί ΕΓΚΛΗΜΑ για το περιβάλλον της περιοχής.
4ον Είναι επίσης ψευδές ότι δεν έχει επιφέρει επιπτώσεις στο περιβάλλον η λειτουργία ιχθυοκαλλιεργειών καθώς η θαλάσσια περιοχή μας με τη λειτουργία των ιχθυοτροφείων είχε καταντήσει ΒΟΥΡΚΟΣ ενώ σύμφωνα με την Εθνική Στρατηγική για την Αειφόρο Ανάπτυξη ΥΠΕΧΩΔΕ και Εθνικό Κέντρο Περιβάλλοντος και Αειφόρου Ανάπτυξης. (Αθήνα Μάιος 2002) «Υδατοκαλλιέργειες και Περιβάλλον» προκύπτει ότι: «Υπάρχει µια συνεχής ανησυχία σχετικά µε την επίδραση των υδατοκαλλιεργειών στο περιβάλλον. Η δραστηριότητα αυτή µπορεί να επηρεάσει το περιβάλλον τόσο µε τη φυσική παρουσία ποικίλων υποδοµών (συχνά ανταγωνιζόµενων µε άλλες χρήσεις) επιδρώντας στην αισθητική του χώρου όσο και µέσω των αλλαγών, οι οποίες µπορεί να προκληθούν στα φυσικά, χηµικά και βιολογικά χαρακτηριστικά της περιοχής, εξαιτίας των αιωρούµενων και των διαλυτών µεταβολιτών που απελευθερώνονται. Οι περιβαλλοντικές επιπτώσεις περιλαµβάνουν διάχυση οργανικής ύλης, θρεπτικών και αντιβιοτικών στο περιβάλλον νερό και στο ίζηµα, επίδραση στην πανίδα του βυθού και στις φυτοπλαγκτονικές κοινωνίες και πιθανές επιπτώσεις σε αποθέµατα άγριων ψαριών, τέτοιες όπως γενετική αλληλεπίδραση και µεταφορά ασθενειών».
5ον Είναι επίσης απολύτως ψευδής, παραπλανητικός και εν πολλοίς αστείος ο ισχυρισμός ότι οι ιχθυοκαλλιέργειες συνεισφέρουν στην απασχόληση και προσφέρουν νέες θέσεις εργασίας καθώς από επίσημα στοιχεία του ΙΚΑ Αταλάντης και του ΟΓΑ Τραγάνας προκύπτει ότι από τις πέντε(5) ιχθυοτροφικές μοναδες που λειτουργούσαν στον Κόλπο ασφαλίζεται μία(1) βοηθός λογιστηρίου!! Αντίθετα δεν αναφέρονται οι εκατονταδες ατόμων που παρέμειναν και παραμένουν χωρίς εργασία καθ’ όσον εμποδίζεται η οικιστική, παραθεριστική και τουριστική ανάπτυξη αφού υποβαθμίζεται σημαντικά το θαλάσσιο περιβάλλον.
6ον Σύμφωνα με την έκδοση της Συνόδου των Πρυτάνεων και Προέδρων Διοικουσών Επιτροπών των Ελληνικών Πανεπιστημίων με τίτλο «Το Ελληνικό Περιβάλλον» εκδόσεις Σαββάλας όπου ο έγκριτος επιστήμονας κ.Σωφρόνιος Παπουτσόγλου, καθηγητής Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών και Πρόεδρος του Επιστημονικού Συμβουλίου του Εθνικού Ιδρύματος Αγροτικής Ερευνας (ΕΘ.Ι.ΑΓΕ) ο οποίος εκλήθη από τη Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση Φθιώτιδας ως ειδήμων για τις έρευνες στην πρόσφατη τραγωδία του Μαλιακού Κόλπου, αναλύει την τεράστια ρύπανση που προκαλούν οι υδατοκαλλιέργειες στο θαλάσσιο περιβάλλον: Σε Μονάδα με ψάρια 100 τόνων ετησίως η ημερήσια ποσότητα περιττωμάτων (κόπρανα και ούρα) είναι περίπου 1 τόνος !!!!!!(σελ. 93) χωρίς να υπολογιστούν τα υπολείμματα των τροφών, τα φάρμακα και λοιπά. Αυτό σημαίνει ότι οι τρεις (3) μονάδες οι οποίες λειτουργούν στο θαλάσσιο Κόλπο Αταλάντης-Θεολόγου –Λιβανατών, συνολικής δυναμικότητας 550 τόνων ετησίως επιβαρύνουν τη θάλασσά της περιοχής μας ημερησίως με 5,5 τον. περιττωμάτων τα οποία διασπείρονται στις παραλίες μας!!!
7ον Στις απώλειες δε των ιχθυοτροφών λανθασμένα ή σκόπιμα κατά την άποψή μας υπολογίζονται σε 5% διότι σύμφωνα με τη Μελέτη Εκτίμησης των Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων των υδατοκαλλιεργειών από την υλοποίηση του Επιχειρησιακού Προγράμματος Αλιεία 2007-2013 το ποσοστό απώλειας των ιχθυοτροφών είναι 20% και συνεπώς , με την υπάρχουσα κατάσταση του Κόλπου, 180 τόννοι ετησίως υπολειμμάτων τροφών διασπείρονται στη θάλασσα από τη λειτουργία των μονάδων! Επίσης οι αρνητικές επιπτώσεις στα λιβάδια Posidonia τα οποια υπάρχουν στους υγροβιότοπους του Κόλπου, όπως σαφώς αναφέρεται στο Γενικό Πολεοδομικό Σχέδιο Αταλάντης, απαγορεύουν τις υδατοκαλλιέργειες. Τέλος όσον αφορά στις επιπτώσεις στη βενθική πανίδα είναι τόσο σημαντικές ώστε σε κάθε Απόφαση Εγκρισης Περιβαλλοντικών Ορων των μονάδων αναφέρεται σαφώς ότι : «Για την προστασία των βενθικών οργανισμών κάτω από τα κλουβιά από τα παραπροιόντα εκτροφής θα γίνεται περιοδική μετακίνηση των ιχθυοκλωβών» Οσον αφορά τον ευτροφισμό του βυθού του κλειστού Κόλπου και γενικότερα του Β.Ευβοικού ο οποίος είναι εμφανής και από το δορυφορικό Χαρτη ενώ σε έντυπο του υπουργείου Γεωργικής Ανάπτυξης/Γενικής Διεύθυνσης Αλιείας/Διεύθυνσης Υδατοκαλλιεργειών και Εσωτερικών Υδάτων (έτος 2000) με θέμα «Ιχθυοκαλλιέργειες και Θαλάσσιο περιβάλλον» σελίδα 25, αναφέρεται ότι: «το ενδεχόμενο ευτροφισμού δεν μπορεί να αποκλειστεί σε περιπτώσεις κλειστών κόλπων ή περιοχών με βραδεία ανανέωση του νερού και επομένως η ορθή επιλογή εγκατάστασης, είναι ο μόνος τρόπος για την ασφαλή αποφυγή των ανεπιθύμητων επιπτώσεων» γεγονός το οποίο συνηγορεί κατά της λειτουργίας των ιχθυοτροφείων
8ον Η Χωροθέτηση Υδατοκαλλιεργειών στον Κόλπο Αταλάντης-Θεολόγου-Λιβανατών έρχεται σε σύγκρουση με το Δημόσιο Αίσθημα των τοπικών κοινωνιών των τριών τέως Δήμων Αταλάντης, Μαλεσίνας και Λιβανατών και νυν Δήμου Λοκρών καθώς έχει εκφραστεί με συνεχόμενες διαμαρτυρίες μέσω Αποφάσεων Δημοτικών Συμβουλίων και Ψηφισμάτων του συνόλου των Συλλόγων και Φορέων της παραλιακής Λοκρίδας. Στη συνέχεια έχουμε να προσθέσουμε τα εξής συμπληρωματικά στοιχεία τα οποία συλλέξαμε από τις γνωμοδοτήσεις προς το ΥΠΕΚΑ/ΕΥΠΕ των καθ`ύλην αρμοδίων Υπηρεσιών της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Θεσσαλίας Στερεάς Ελλάδας τις οποίες θεωρούμε ιδιαιτέρως σοβαρές καθώς οι Υπηρεσίες αυτές (Δ/νση Αγροτικών Υποθέσεων, Δ/νση Περιβαλλοντος και Χωρικού Σχεδιασμού και Δ/νση ΥδατωνΣτερεάς Ελλάδας) εκδίδουν τις άδειες ίδρυσης και λειτουργίας, τις ΑΕΠΟ και προχωρουν στις εκμισθώσεις των θαλασσιών εκτάσεων για τις Υδατοκαλλιέργειες στη Στερεά Ελλάδα και αφορούν τη ΣΜΠΕ της ΠΟΑΥ Ευβοίας. 1.Η Δ/νση Αγροτικών Υποθέσεων Στερεάς Ελλάδας με το ΑΠ 1185/208281/23-10- 2012 έγγραφο της προς το ΥΠΕΚΑ/ΕΥΠΕ αναφέρει ότι Α) «Αν όμως η ΣΜΠΕ δεν ελαμβανε υπόψη τις περιοχές όπου ήδη λειτουργούν μοναδες υδατοκαλιέργειας αλλά ξεκινούσε από μηδενική βάση και εξετάζοντας/αναλύοντας τις περιβαλλοντικές παραμέτρους(βιοτικούς και αβιοτικούς παραγοντες) ισως θα μπορούσε να προτείνει μεγαλύτερη αξιοποίηση θαλασσίων περιοχών με βαθύτερα νερα και απομακρυσμένων από συγκρουόμενες χρήσεις και ανθρωπογενείς επιδράσεις» «Θα προτείναμε την απομάκρυνση των Θαλασσιων Παρκων σε μεγαλύτερες αποστάσεις από την ακτογραμμή εφοσον το επιτρέπει η ναυσιπλοία» Επί του σημειου αυτου ο Συλλογός μας, ευθυγραμμίζεται με τις θεσεις των 10 Περιβαλλοντικών Οργανώσεων-μελών του ΕΣΧΣΑΑ (σχετικό) και προτείνουμε ένα απλό και απολύτως ρεαλιστικό μετρο: Οι μονάδες υδατοκαλλιέργειας και οι αντίστοιχες περιοχές ανάπτυξής τους να χωροθετούνται σε ελάχιστη απόσταση 1 ναυτικού μιλιου από την ακτογραμμή σε συνδυασμό με ελάχιστο βάθος 50 μέτρων ώστε να εξασφαλίζεται επαρκής ανανέωση υδάτων και με το οποίο μέτρο θα εξασφαλίζεται η προστασία της θαλάσσιας βλάστησης , η υγιής κατάσταση των ιχθυοαποθεμάτων και του θαλάσσιου περιβάλλοντος. Β) «Η επικρατούσα αποψη της εύκολης(οδικής) προσβασης στις μοναδες ιχθυοκαλλιέργειας μπορεί να εχει επιχειρηματική βάση στερείται όμως περιβαλλοντικών επιχειρημάτων» Γ) «Επειδή η εγκατάσταση και λειτουργία οργανωμένων πάρκων υδατοκαλλιέργειας προυποθέτει την εξέταση της καταλληλότητας του θαλασσινού νερού και την ‘’ανοχή’’ των οικοσυστημάτων απέναντι σε αυξημένο οργανικό φορτίο μέσω, προτείνεται να προηγηθεί μια σειρά αναγκαίων αναλυτικών μετρήσεων στο θαλάσσιο οικοσύστημα από διαπιστευμένους επιστημονικούς φορείς και μετά να αποφασιστεί η τελική χωροθέτηση των μονάδων και η δυναμικότητα τους, κάτι που προβλέπεται και στο Ειδικό χωροταξικό για τις Υδατοκαλλιέργειες. 2. Η Δ/νση Περιβάλλοντος και Χωρικού Σχεδιασμού με το ΑΠ 3706/152859/13-9- 2012 έγγραφό της προς ΥΠΕΚΑ/ΕΥΠΕ αναφέρει ότι: Α) «Κατ`αρχήν το Περιφερειακό Πλαίσιο Χωροταξικού Σχεδιασμού και Αειφόρου Ανάπτυξης της Στερεάς Ελλάδας αποτέλεσε μια προσέγγιση χωρίς ουσιαστική τεκμηρίωση και χωρίς περιβαλλοντικές μετρήσεις (δεδομένα) ορίζοντας περιοχές κατάλληλες για την ανάπτυξη των υδατοκαλλιεργειών και μάλιστα σε επίπεδο Δήμων» Β) «Επειδή η εγκατάσταση και λειτουργία οργανωμένων παρκων μονάδων υδατοκαλλιέργειας προυποθέτει την εξέταση της καταλληλότητας του θαλασσινού νερού και την ‘’ανοχή’’ των οικοσυστημάτων απέναντι σε αυξημένο οργανικό φορτίο, μεσω μετρήσεων παραμέτρων μετα από πλήρη σειρά απαναλαμβανομένων δειγματολειψιών, προτείνεται να προηγηθεί μια σειρά μετρήσεων και μετά να αποφασιστεί η χωροθέτηση των μονάδων και η δυναμικότητα τους»
3. Η Δ/νση Υδάτων Στερεάς Ελλάδας με το ΑΠ 1397/152976/7-9-2012 έγγραφό της προς ΥΠΕΚΑ/ΕΥΠΕ αναφέρει τα εξής Α) Για τον καθορισμό της προτεινόμενης χωροθέτησης να ζητηθεί η σύμφωνη γνώμη των τοπικών φορέων(Δήμων κ.λ.π. ) καθώς η ίδρυση της ανωτέρω ζώνης μπορεί να δημιουργεί προβλήματα στον επιθυμητό τρόπο ανάπτυξης της περιοχής όπως σε οικισμούς,τουριστικούς προορισμούς,πρόσβαση σε παραλίες, ναυσιπλοία, ιαματικό τουρισμό κ.λ.π. Β) «Να προηγηθεί της οριοθέτησης σειρά μετρήσεων φυσικοχημικών και βιολογικών παραμέτρων (θάλασσας, ιζήματος) για να διαπιστωθεί η καταλληλότητα του θαλασσινού νερού και η αντοχή των οικοσυστημάτων»
Κύριοι/ες
Η Αναθεώρηση του Χωροταξικού της Περιφέρειας Στερεάς Ελλάδας θα πρέπει να αποτυπώνει ανάγκες , κατευθύνσεις και προτεραιότητες των τοπικών φορέων της Στερεάς Ελλάδας και όχι να επιβάλλεται από τους μελετητές και υπαλλήλους του Υπ.Περιβάλλοντος οι οποίοι σχεδιάζουν το μέλλον μιας περιοχής από τα γραφεία τους χωρίς να γνωρίζουν σε ποιο σημείο του χάρτη βρίσκεται!!!
Για όλους τους παραπάνω λόγους ζητάμε στην αναθεώρηση του Χωροταξικού της Περ.Στ.Ελλάδας η θαλάσσια περιοχή του Οπούντιου Κόλπου(Αταλάντη-Θεολόγος-Λιβανάτες) να μη συμπεριληφθεί στις περιοχές ανάπτυξης υδατοκαλλιεργειών.
Με τιμή
Για το ΔΣ
Η Πρόεδρος
Η Γραμματέας
.jpg)